Jan Brouwer (1935 – 2023): Voer het debat over de stad op hoog niveau

Architect Jan Brouwer, oprichter van HaAC, overleed eind augustus 2023 op 88 jarige leeftijd. In 1977 richtte hij het Haags Architecten Café op en werd de eerste voorzitter. Eens per twee maanden was er op de derde dinsdag van de maand een lezing met expositie en daaropvolgend het debat tussen de Haagse architecten over eigentijdse architectuur op een informeel podium. Vermaarde architecten zoals Rossi, Siza, Rogers, Krier, Koolhaas, Coenen en Bofill hielden toen lezingen.

Doel van de oprichting van het HaAC was om het debat tussen architecten aan te wakkeren en de politiek wakker te schudden. Er was in die tijd, toen ook de vereniging Vrienden van Den Haag ontstond, een groot ongenoegen over de afbraak en de teloorgang van de stad, over cityvorming, ringwegen en sloop.

Men organiseerde ook ludieke prijsvragen zoals ‘Ontwerp een camping op het Prins Bernardviaduct’ en ‘Kies uw eigen president en ontwerp daar een huis voor’. Het HaAC met Jan Brouwer en Hans van Beek speelde nog een belangrijke rol in de ‘Kampagne Stadsvernieuwing als Kulturele Aktiviteit’ waarmee Adri Duivesteijn in 1985 Den Haag op de kaart zette.

Naast zijn veelzijdige werk als architect, (Rijks)adviseur, hoogleraar en stoelontwerper bleef Brouwer zich zijn verdere leven inzetten voor het debat over de stad Den Haag. Als bevlogen voorzitter van de jury van de Berlagevlag in 2018, de architectuurprijs die toen door HaAC nieuw leven werd ingeblazen, hield hij een pleidooi om het debat over de stad op een hoger niveau te krijgen.

Dat was volgens Brouwer nodig omdat hij vond dat de relatie tussen Den Haag en de architectuur ernstig was bekoeld. Debat is nodig omdat de kwaliteit van de stad over meer gaat dan het vormgeven van de openbare ruimte en het maken van fatsoenlijke gebouwen. Het metabolisme van de stad wordt steeds belangrijker. We moeten breder denken. Om de toekomst van de stad te kunnen begrijpen en bespreken is volgens Brouwer een meer filosofische en intellectuele benadering noodzakelijk.

Met de Haagse Vijf – een eigenzinnige denktank van gelijkgestemde architecten en kunstenaars – gaf Brouwer de laatste jaren waardevolle (ongevraagde) adviezen voor de toekomst en verbetering van de kwaliteit van Den Haag. Ze gaven onder andere hun mening over de ontwikkeling van het Central Innovation District en de aanstelling van een stadsstedenbouwmeester / college van stadsadviseurs en een stadsatelier voor directe betrokkenheid van bewoners.

Omdat de stad Den Haag continu in ontwikkeling is, blijft het debat over de stad noodzakelijk. HaAC blijft zich daarom ook inzetten voor de kwaliteit van de stad en laat zien welke rol doordachte architectuur daarin kan spelen.

Als architect realiseerde Jan Brouwer diverse gebouwen in Den Haag met kenmerken van hightech vormgeving zoals de Afvalkathedraal in de Binckhorst, het Volksbuurtmuseum in de Schilderswijk, de sporthal aan de Laan van Poot, sporthal Loosduinenen en het onlangs afgebroken gebouw van de Rijkskeuringsdienst van Waren aan de Neherkade.

Leave a Comment

*