Thuis in de bibliotheek

Tekst: Lenneke Overmaat.

‘We voelen ons hier thuis’, zeggen enkele moeders die, met een dampende kop latte macchiato en één met een baby op schoot, aan tafel zitten in de drukbezette koffiecorner van de kinderbibliotheek aan de Koningstraat in de Haagse Schilderswijk. ‘Het is een feest dat de bieb weer open is na jaren te zijn gesloten en we komen hier graag. Niet alleen voor onze kinderen maar ook om elkaar te ontmoeten’. De koffiecorner doet mij denken aan een koffiehuis voor vrouwen maar als ik dat zeg, antwoorden zij dat ook mannen welkom zijn.

Gastvrij

Ook ik voel mij direct welkom als ik op een woensdagmiddag de prachtig verbouwde bibliotheek instap. Ik word ontvangen door Sanae el Ayyadi, een jonge stagiaire van de MBO opleiding maatschappelijke dienstverlening van het ROC Mondriaan in Leidschenveen. Zij leidt mij rond door de open, lichte ruimte. Eerst langs een hoek met een lange witte tafel met daarop wel vijftien computers waar jongeren aandachtig huiswerk maken. Dan langs de hoek met lage witte kasten vol kinderboeken ingedeeld in leeftijdscategorieën A (tot 9 jaar), B (9 tot 12 jaar), C (12 tot 15 jaar) en D (15 jaar en ouder).

Aan de andere kant van de ruimte is de koffiecorner waar meiden van praktijkschool De Einder achter de bar staan. Ze hebben broodjes en versgebakken cake op de toonbank gezet. De koffiecorner grenst aan de Koningstraat en door de grote ramen is het aantrekkelijk om zo binnen te lopen. Aangrenzend aan deze ruimte zie ik verschillende lokalen met grote glazen wanden waar groepjes kinderen en jongeren huiswerkbegeleiding of taalles krijgen van ouders.

Het is druk deze middag, maar alles loopt op rolletjes. Iedereen die binnenkomt wordt ontvangen door Hani, de beveiliger, of door iemand van het team. Ze vragen waar je voor komt en wijzen je de weg. Kinderen die lopen te rennen of jongeren die rondhangen, worden met zachte hand gewezen op de huisregels: op een normale toon praten, niet rennen, niet eten en drinken, computers alleen voor huiswerk en niet voor spelletjes.

Debatles en voorlezen

‘We hebben een zelfsturend team en iedereen is gelijkwaardig; de beroepskrachten, de stagiaires, de beveiligers en de vrijwilligers’ zegt Sanae trots. ‘Als je iets wilt ondernemen, dan krijg je alle ruimte om het uit te proberen. Iedereen van het team voelt zich even verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken en dat is heel stimulerend’, zegt zij met een big smile. Zo organiseert zij debatles voor kinderen van 11 tot 15 jaar. Het eerste debat was meteen een succes. Kinderen discussieerden over de stelling ‘Energydrank moet verboden worden op scholen’. Met een rode kaart mochten ze argumenten bedenken waarom ze tegen deze stelling zijn en met een groene kaart waarom ze voor zijn.

Ook wil zij een filmavond organiseren voor jongeren vanaf 17 jaar. Voor deze groep zijn er weinig activiteiten in de wijk en samen met een collega-stagiaire hebben ze op de Hoefkade flyers uitgedeeld om jongeren te interesseren. De eerste film die gedraaid wordt is Intouchables. Ook organiseren zij een masterclass van de bekende acteur Nasrdin Dchar. Aan het eind van de middag zit ik met een grote schare kleine kinderen in de leeshoek te luisteren naar Sanae die op beeldende wijze het boek Een zusje voor Kiki voorleest. De kinderen luisteren met open mond. Als ze na tien minuten stilzitten een kleurplaat krijgen van een tekening uit dat boek, rennen ze naar de lange witte tafel en kleuren er verwoed op los.

Laagdrempelig

‘Alles is hier mogelijk’, zegt Armand Kramer, een van de beroepskrachten. ‘Als iemand een toneelstuk wil oefenen of boeken voor volwassenen wil aanschaffen, dan zeggen we in principe ja en daarna kijken we hoe we dat oplossen’. Die openheid en dat enthousiasme voel je als je hier een middag doorbrengt. De bieb is heel toegankelijk en laagdrempelig. Dat maakt dat mensen er voor allerlei vragen binnenlopen; of het nu gaat om het verlengen van een rijbewijs, het invullen van een belastingformulier of het zoeken naar een geschikte school voor hun kinderen. Als de medewerkers het antwoord niet weten, dan is er in de bibliotheek ook nog het spreekuur van de wijkagent, het maatschappelijk werk of de wetswinkel en anders verwijzen zij door.

Enkele jaren gelden moest de bibliotheek van de Schilderswijk, net als die van enkele andere wijken in Den Haag, dicht. Daarmee zag de gemeente over het hoofd dat de bibliotheek in juist deze wijk een unieke publieke plek was. In een wijk vol met koffiehuizen en shishalounges voor mannen was het bijvoorbeeld de enige plek waar moeders hun opgroeiende dochters naar toe lieten gaan. Maar gelukkig is deze (kinder)bieb weer terug. Een ‘plek van betekenis’, voor de Koningstraat en voor de hele wijk.

Lenneke Overmaat (Trancity) blogde de afgelopen jaren vaker over publieke plekken in de Schilderswijk. Met Simon Franke en Arnold Reijndorp schreef zij het onderzoeksverslag Plekken van Betekenis in de Schilderswijk – Publiek domein als strategie, dat hier gratis te downloaden is.

+31ARCHITECTS & Millie’s maakten het ontwerp voor de verbouwing van de bibliotheek in de Schilderswijk.