Tekst en foto’s: Lenneke Overmaat.
De onverwachte nazomer brengt ook de bewoners van de Haagse Schilderswijk de straat op. Of hun buurt er nu op ingericht is of niet, een deel van hun leven verplaatst zich naar de straat. Ik slenter, na een paar maanden weg te zijn geweest, door de wijk op zoek naar bekende en nog onbekende ‘plekken van betekenis’. Op de pleinen en parken is het druk met spelende kinderen, oplettende moeders en voetballende jongeren. Maar er is meer te zien. In de Schilderswijk vind ik vanmiddag de huiskamer op straat.
Geïmproviseerde tafel
Op het Nicolaas Penninghof zie ik op deze dinsdagmiddag twee mannen zitten op eetkamerstoelen met tussen hen in een omgekeerde groene afvalbak als tafel. Ze spelen verwoed backgammon en ik durf ze niet te storen in hun spel. Als ik hen drie uur later nog zie spelen – met hun stoelen en geïmproviseerde tafel inmiddels drie meter verschoven, met de zon mee – mag ik wel een foto van ze maken maar ze zijn nauwelijks te verleiden tot een praatje. Peter woont hier al negentien jaar en zijn tegenspeler is schoonzoon Johan. Heavy metal muziek galmt uit de openslaande, met tekeningen behangen, ramen van Peters huis.
Tussen de auto’s
Als ik even later door de Brueghelstraat loop, valt mijn oog op een tuinbankstel met dikke blauwe kussens, geplaatst tussen twee geparkeerde auto’s op straat. Ik word uitgenodigd door Bilal Simsek om te gaan zitten en van zijn vrouw krijg ik een verkoelend glas water. Bilal is een Koerdische Turk en met een droevige blik in zijn ogen vertelt hij dat hij zijn oude moeder, die aan de grens met Irak woont, al twee jaar niet heeft gezien omdat hij bang is opgepakt te worden. ‘In deze straat doen we niet aan politiek. Hoe ernstig de toestanden in Turkije en in de rest van de wereld ook zijn, hier is iedereen gelijk of ze nu Turks, Koerdisch, Marokkaans, Chinees, Hollands of Surinaams zijn’, zegt Bilal.
Even later is zijn buurjongen, die een ring draagt van de Grijze Wolven, net zo welkom op de bank als de Hollandse bruinverbrande buurvrouw waarvan de man in het ziekenhuis ligt voor een nieuwe knie. Ook een jonge vader met zijn jongste op de arm schuift aan. Die kleine is dol op Bilal en oefent met hem in knipoogjes geven. En ook voor de conciërge van de nabijgelegen basisschool De Voorsprong is dit bankstel een plek om even te pauzeren nu het op school nog rustig is. ‘Bilal is de burgemeester van de straat’, zegt hij. ‘Hij ziet alles, regelt alles, pakt overlast aan en is altijd in voor een praatje’. Al gauw kom ik erachter dat hij ook buurtvader en een bekende Schilderswijker is; een rolmodel voor velen!
Kaarten op straat
Aan het eind van de middag, moe van de lange wandeling, drink ik een cappuccino in de bibliotheek in de Koningstraat. De koffiecorner is een welkome oase voor de bewoners uit de wijk. Ik kom er graag nu de bibliotheek weer heropend is. Ik zit tegenover een jonge meid die haar huiswerk maakt, zie aan de leestafel een oudere heer en een dame en ook loopt er een beetje verwarde man rond die vriendelijk geholpen wordt met de computer door een bibliotheekmedewerker. Door de glazen wanden van een groot lokaal zie ik tientallen kinderen aandachtig luisteren naar een juf die voorleest. Als ik uit het raam kijk, zie ik drie oudere mannen kaarten aan een stenen tafel op de Hoefkade. Als ik even later langsloop word ik hartelijk uitgenodigd om mee te spelen want ze missen een vierde partner. Helaas ken ik de regels van hun kaartspel niet. Gelukkig heb ik wel toestemming om van hen een foto te maken.
Geplande of spontane toe-eigening
Grappig al die ‘buiten-spelende’ mannen op straat. Beleidsnota’s spreken graag over toe-eigening door bewoners van het publiek domein. Ook met onze eigen Trancity-activiteiten bepleiten we dat bewoners zich zo manifesteren en organiseren dat de publieke ruimte van hen wordt. Maar dat kan je niet bestellen en plannen van bovenaf. Wel kan je de openbare ruimte zo inrichten dat de mogelijkheid geboden wordt. Door hun stoelen en tafels buiten te zetten, pakken de Schilderswijkers die mogelijkheid en verandert de wijk in een oogwenk in ‘een grote huiskamer op straat’.
Lenneke Overmaat blogt met regelmaat over het publiek domein in de Haagse Schilderswijk in het kader van het Trancity-project Publieke Ruimte – Publieke Zaak.
Recente reacties